Migratiebeweging

Nederlandse landverhuizers naar Canada

Uitreiking van koffie en gebak door medewerkers Canadese Rode Kruis aan Nederlandstalige emigranten (1948)

Vóór het begin van de twintigste eeuw was Canada geen populaire emigratiebestemming voor Nederlanders. De meeste overzeese landverhuizers migreerden naar de Verenigde Staten omwille van het mildere klimaat en het open immigratiebeleid van de VS. Ook buurland Duitsland trok veel Nederlandse arbeidsmigranten aan, met name om te werken in de bouw of de spoorwegindustrie in het Ruhrgebied. Tussen 1881 en 1901 schommelde het aantal inwoners van Nederlandse afkomst in Canada aanhoudend tussen 30 000 en 33 000. Die curve zou echter snel de hoogte ingaan tijdens de eerste decennia van de twintigste eeuw.

Na de Eerste Wereldoorlog sloeg het open immigratiebeleid van de VS om in strenge, selectieve houding, met name tegenover nieuwkomers uit Zuid- en Oost-Europa. Anders dan de VS voerden de Canadese overheid en de Canadese spoorwegmaatschappijen al lange tijd campagne voor meer Europese vestiging in het westen van het land. Bovendien speelden scheepvaartmaatschappijen zoals de Holland-Amerika Lijn in op het veranderend migratiebeleid van de VSA en Canada door de reis van Nederland naar Canada goedkoper te maken. De maatregelen hadden effect. Steeds vaker kozen Nederlanders op zoek naar werk in het buitenland voor Canada. Tegen 1931 was het aantal in Nederland geboren inwoners in Canada toegenomen tot 148.962 inwoners. De meeste onder hen vestigden zich in het zuiden van de provincies Ontario, Alberta en British Columbia.  

De snelle toename van emigratie naar Canada bleek echter van korte duur. In de vroege jaren 1930 destabiliseerde de globale economische crisis ook de Canadese economie. Om de toenemende werkloosheid het hoofd te bieden, implementeerde de Canadese overheid een strikter immigratiebeleid. De Canadese grenzen gingen dicht voor Nederlandse landverhuizers. Enkel wie kwam in het kader van gezinshereniging of voldoende kapitaal bezat om een eigen landbouwbedrijf op te starten, kreeg nog toestemming om zich in Canada te vestigen.

Foto

'Uitreiking van koffie en gebak door medewerkers Canadese Rode Kruis aan Nederlandse emigranten' (1948), Anefo - Nationaal Archief. 

Meer lezen?

Obdeijn, Herman en Marlou Schrover, ‘Komen en gaan. Immigratie en emigratie in Nederland vanaf 1550’  (Amsterdam 2008).

https://www.vpro.nl/speel~POMS_VPRO_215519~emigratie-naar-canada-andere-tijden~.html

Hartland, J.A.A., De geschiedenis van de Nederlandse emigratie tot de Tweede Wereldoorlog (Amsterdam 1959).