Sefardische Joden

De eerste joden die zich blijvend in Nederland vestigden, waren afstammelingen van Spaanse en Portugese joden. Hun komst werd voorafgegaan door een reeks ingrijpende veranderingen op het Iberisch Schiereiland, waar zij eeuwenlang onder wisselende omstandigheden gewoond hadden.Nadat de moslimheersers in 1492 uit Spanje waren verdreven, kwam er een vervolging op gang van alle niet-katholieke ingezetenen. In 1492 werden de Spaanse joden onder druk van de inquisitie voor de keus gesteld zich tot het katholicisme te bekeren of het land te verlaten. Veel joden vluchtten naar Portugal, waar ze in 1497 massaal werden gedoopt. Zowel in Spanje als in Portugal bleven sommigen van deze bekeerden in het geheim het jodendom belijden, terwijl ze voor de buitenwereld als katholieken leefden. Veel anderen vluchtten over de Straat van Gibraltar naar Marokko. Zij kwamen ook in het grote Turkse Rijk terecht. Zo ontstonden bijvoorbeeld grote gemeenschappen in Thessaloniki en Izmir, maar ook in noordelijke handelssteden zoals Amsterdam.