Migratiebeweging

Duitse politiek vluchtelingen Nazi-regime

Naast joden kwamen ook nog ongeveer 7.000 andere vluchtelingen naar Nederland in het decennium voor het uitbreken van de Tweede Wereldoorlog. Zij vluchtten vanwege het naziregime. Dit waren vervolgde socialisten, communisten en trotskisten. En ook katholieken, kunstenaars en intellectuelen. Zij waren door het naziregime als vijanden bestempeld en daarom in Nederland op zoek naar veiligheid.

Affiche voor een vioolrecital van Bronislaw Hubermann in het Concertgebouw ten bate van de vluchtelingen uit Duitsland

Freie Presse

Al snel na Hitlers machtsovername op 30 januari verschenen de eerste vluchtelingen in Nederland, zowel Duitse als Duits-joodse vluchtelingen. Onder hen waren veel sociaaldemocraten en communisten. Na 2 mei 1933, toen het Nazi-regime vakbonden verbood, werden dit er nog meer. Zij vestigden zich vooral in Amsterdam, waar zich de belangrijkste instellingen van de Nederlandse sociaal-democratie bevonden. Daarnaast was Amsterdam aantrekkelijk omdat de stad het centrum was van de Nederlandse uitgeverswereld. Binnen de Sociaal Democratische Arbeiders Partij ontstond in mei 1933 het idee een Duitstalige krant op te richten met als doel een tegenwicht te bieden aan de Nazi-propaganda in Duitsland en in die gebieden in Nederland waar veel Duitsers verbleven. Duitse vluchtelingen vormden de redactie van de krant. Naast problemen met de financiering door toedoen van de uitgeverij, maakten in de loop van 1933 politieke ontwikkelingen de uitgave van Freie Presse lastig. Er ging een enorme dreiging uit van buurland Duitsland. De krant kwam de problemen niet te boven: het laatste nummer verscheen op 27 januari 1934.