Landen en regio's

Indonesië

Het huidige Indonesië is eeuwenlang een internationaal handelscentrum geweest dat vele migranten aantrok. Dit waren voornamelijk migranten die tijdelijk bleven. Ze kwamen uit Europa maar ook uit andere Aziatische landen. Eind 19de eeuw vestigden zich ook Europese bedrijven in de Indonesische archipel. Daardoor nam de migratie enorm toe. Maar ook deze migranten vestigden zich over het algemeen niet voorgoed. Zo werd er volop heen en weer gereisd tussen de Indische wereld en Europa en andere delen van de wereld. De Indonesische bevolking nam hier over het algemeen zelf niet aan deel.

Nederlandse kolonie

Nederland beheerste lange tijd de handel in de Indische wereld. Tussen 1602 en 1796 had de VOC een handelsmonopolie in het gebied. Na de opheffing van de VOC in 1798 werd Indië een kolonie van Nederland. Het bleef dat tot 1949. De migratiestroom tussen Nederland en Indië was eeuwenlang zeer groot. Zo vertrokken vertegenwoordigers en handelaars van de VOC voor een bepaalde tijd naar Indië, evenals VOC-soldaten en zeelieden.

KNIL soldaten en ambtenaren

In de 19de eeuw vertrokken soldaten van het Koninklijk Nederlands-Indisch Leger en ambtenaren van het koloniaal bestuur naar Nederlands-Indië. Vanaf het eind van de negentiende eeuw nam ook het aantal ondernemers en werknemers van multinationals toe dat zich in de kolonie vestigde. Evenals bijvoorbeeld ambtenaren en onderwijspersoneel. Al deze migranten keerden voor een groot deel weer terug naar Nederland. Bovendien reisden kinderen van ambtenaren voor hun opleiding naar Nederland. Ambtenaren zelf verlieten Nederlands-Indië in de regel als ze met pensioen gingen. Een migratiebeweging van een heel andere aard was de trek van Javaanse contractarbeiders naar Suriname na 1863.

Dekolonisatie

Tijdens en na de dekolonisatie van Nederlands-Indië kwam een massale migratie op gang van Indische Nederlanders en ook een groep Molukkers. De bestemming was vooral Nederland. Na de overdracht aan Indonesië via de Verenigde Naties van het laatste koloniale gebied, Nieuw-Guinea in 1962, nam de migratie tussen Indonesië en Nederland sterk af.

1900-1945

Migratiebeweging

Belgische soldaten in het Koninklijk Nederlands-Indische Leger (KNIL)

Na 1800 werd Indië officieel een Nederlandse kolonie. De naam veranderde toen in Nederlands-Indië. De V.O.C. werd opgeheven en haar bezittingen werden overgedragen aan de Nederlandse staat.

Migratiebeweging
Koelies aan het werk op een tabaksplantage van de Amsterdam Deli Compagnie bij Medan

Contractarbeiders uit China

Koen van der Lijn schreef deze bijdrage naar aanleiding van zijn presentatie “Tussen Tabak en Tandils: de rol van Nederlandse sinologen in het werven van Chinese contractarbeiders” tijdens de C

Migratiebeweging

Contractarbeiders uit Java

Migratiebeweging
Kolonialen op weg naar Indië, 1896

Duitse soldaten in het Koninklijk Nederlands-Indische Leger (KNIL)

Na 1800 werd Indië officieel een Nederlandse kolonie. De naam veranderde toen in Nederlands-Indië. De V.O.C. werd opgeheven en haar bezittingen werden overgedragen aan de Nederlandse staat.

Migratiebeweging

Zwitserse soldaten in het Koninklijk Nederlands-Indische Leger (KNIL)

Na 1800 werd Indië officieel een Nederlandse kolonie. De naam veranderde toen in Nederlands-Indië. De V.O.C. werd opgeheven en haar bezittingen werden overgedragen aan de Nederlandse staat.

Spaanse Burgeroorlog

De Spaanse Burgeroorlog was een groot conflict dat uitgevochten werd in Spanje van 17 juli 1936 tot 1 april 1939. De oorlog begon na een pronunciamiento (oppositieverklaring) van een groep rechtse generaals onder leiding van José Sanjurjo tegen de regering van de Tweede Spaanse Republiek, op dat moment onder leiding van president Manuel Azaña. De militaire staatsgreep werd gesteund door conservatieve groepen als de CEDA, monarchisten zoals de religieus-conservatieve carlisten, en de fascistische falangisten. De generaals hadden autoritaire en anti-separatistische inspiratiebronnen. Aan nationalistische zijde waren er sterke anti-Baskische en anti-Catalaanse gevoelens.

1945-heden

Migratiebeweging
De bewoners van Pension Van Eik in Haarlem

Indische Nederlanders

Op 17 augustus 1945 riepen Soekarno en Hatta in Nederlands-Indië de republiek Indonesia uit, terwijl het toen officieel nog een kolonie was.

Migratiebeweging
De kinderen Rijkschroeff in 1951 op stap in Scheveningen waar ze verbleven na hun aankomst in Nederland

Nederlands-Indische repatrianten

In de twintig jaar na de onafhankelijkheid van Indonesië vertrokken ruim 200.000 Nederlanders uit de Oost. Zij werden gezien als landgenoten die zich weer in het vaderland vestigden.

Kosovo-oorlog

De Kosovaarse burgeroorlog was het gevolg van de opgelopen spanning tussen etnische Albanezen en etnische Serviërs in de toenmalige Joegoslavische staat Kosovo. Het was een gewapend conflict dat uit twee fases bestond:

1. 1998-1999: gevechten tussen het Joegoslavische leger en de Albanese guerrilla's om Kosovo.
2. 1999: Bombardementen en luchtaanvallen op Servië door NAVO-vliegtuigen tussen 24 maart en 10 juni.