1700-1800

Aanmonstering in Europa

In de Republiek werden zeelieden en soldaten voor de V.O.C. op vaste wervingsdagen aangenomen. Door de vele handelsverbindingen tussen de Republiek en de rest van Europa was het voor ervaren buitenlandse zeelieden niet moeilijk om naar de kust van de Noordzee te komen. Maar ook minder ervaren migranten kwamen naar de Republiek om werk te zoeken. Zogeheten volkhouders speelden op de grote personeelsbehoefte van de V.O.C. en op de onwennigheid van deze nieuwkomers in door zich over de migranten te ontfermen. Ze boden hun onderdak, eten, drinken en vertier op krediet. Op het moment dat de migranten diep in de schulden stonden, hadden zij geen andere keus dan aan te monsteren. De V.O.C. was maar weinig gesteld op deze onervaren werknemers, maar de volkhouders wisten de compagnie te misleiden door bij de keuring ervaren zeelieden en soldaten voor hen in te laten vallen. Bij vertrek bleven deze ervaren toneelspelers thuis en werden de onervaren migranten met het schip meegestuurd.

Leven aan boord

Tijdens het werk en verblijf aan boord van de schepen van de V.O.C. lijkt weinig onderscheid te zijn gemaakt tussen de verschillende Europese zeelieden. Duitsers en Scandinaviërs werkten zij aan zij met Nederlanders en hadden gelijke mogelijkheden om carrière te maken. Aan boord werden de Europese zeevarenden verdeeld in groepen die gezamenlijk hun eten ontvingen (zogeheten bakken) en wacht moesten lopen (ingedeeld in kwartieren). Bij deze verdeling was het beroep of de functie van opvarenden belangrijker dan herkomst of etniciteit. Dit ging niet op voor de Aziatische zeelieden, die in Azië aan de Europese bemanningen werden toegevoegd. Europeanen en Aziaten leefden aan boord in dichte nabijheid van elkaar en verrichtten voor een groot deel hetzelfde werk. Toch hadden zij elk hun eigen leidinggevenden en soms zelfs hun eigen kok. Toen Aziatische zeelieden in de tweede helft van de 18e eeuw door de inzet op de retourreizen ook naar Europa voeren, werden zij tijdens hun verblijf in de Republiek gehuisvest in een aparte omgeving op de werf in Amsterdam.

Gevolgen multiculturele bemanning

De aanwezigheid van zoveel verschillende groepen opvarenden aan boord van de V.O.C.-schepen was niet echt een belangrijke oorzaak van conflicten en onderlinge spanningen. Daarvoor waren de lange duur van een reis, de afzondering op zee en de harde behandeling van het volk verantwoordelijk. Het multiculturele karakter van de bemanning lijkt de V.O.C. weinig te hebben gehinderd in haar activiteiten. De compagnie hield gedurende de twee eeuwen van haar bestaan dan ook vast aan het gebruik van internationale en zelfs interculturele werving van personeel in Europa en Azië. Hieraan kwam een einde met de opheffing van de V.O.C. door oorlog en financieel faillissement aan het einde van de 18e eeuw.

Aanmonstering in Europa

In de Republiek werden zeelieden en soldaten voor de V.O.C. op vaste wervingsdagen aangenomen. Door de vele handelsverbindingen tussen de Republiek en de rest van Europa was het voor ervaren buitenlandse zeelieden niet moeilijk om naar de kust van de Noordzee te komen. Maar ook minder ervaren migranten kwamen naar de Republiek om werk te zoeken. Zogeheten volkhouders speelden op de grote personeelsbehoefte van de V.O.C. en op de onwennigheid van deze nieuwkomers in door zich over de migranten te ontfermen. Ze boden hun onderdak, eten, drinken en vertier op krediet. Op het moment dat de migranten diep in de schulden stonden, hadden zij geen andere keus dan aan te monsteren. De V.O.C. was maar weinig gesteld op deze onervaren werknemers, maar de volkhouders wisten de compagnie te misleiden door bij de keuring ervaren zeelieden en soldaten voor hen in te laten vallen. Bij vertrek bleven deze ervaren toneelspelers thuis en werden de onervaren migranten met het schip meegestuurd.

Leven aan boord

Tijdens het werk en verblijf aan boord van de schepen van de V.O.C. lijkt weinig onderscheid te zijn gemaakt tussen de verschillende Europese zeelieden. Duitsers en Scandinaviërs werkten zij aan zij met Nederlanders en hadden gelijke mogelijkheden om carrière te maken. Aan boord werden de Europese zeevarenden verdeeld in groepen die gezamenlijk hun eten ontvingen (zogeheten bakken) en wacht moesten lopen (ingedeeld in kwartieren). Bij deze verdeling was het beroep of de functie van opvarenden belangrijker dan herkomst of etniciteit. 

Onderlinge verhoudingen Europese opvarenden

Het vermengen van Europese opvarenden betekende niet dat het onderlinge onderscheid nooit werd opgemerkt of geen rol speelde. Door een toenemende behoefte aan personeel werd de V.O.C.  in de loop van de 18e eeuw gedwongen om nog meer buitenlandse zeelieden en soldaten te laten aanmonsteren. Door tijdgenoten werd dit gezien als oorzaak voor een verslechtering in de kwaliteit van het personeel en als reden voor het verval van de compagnie. Toch was de aanwezigheid van zoveel verschillende groepen opvarenden aan boord van de V.O.C.-schepen niet echt een belangrijke oorzaak van conflicten en onderlinge spanningen. Daarvoor waren de lange duur van een reis, de afzondering op zee en de harde behandeling van het volk verantwoordelijk. Het multiculturele karakter van de bemanning lijkt de V.O.C. weinig te hebben gehinderd in haar activiteiten. De compagnie hield gedurende de twee eeuwen van haar bestaan dan ook vast aan het gebruik van internationale en zelfs interculturele werving van personeel in Europa en Azië. Hieraan kwam een einde met de opheffing van de V.O.C. door oorlog en financieel faillissement aan het einde van de 18e eeuw.

Aanmonstering in Europa

In de Republiek werden zeelieden en soldaten voor de V.O.C. op vaste wervingsdagen aangenomen. Door de vele handelsverbindingen tussen de Republiek en de rest van Europa was het voor ervaren buitenlandse zeelieden niet moeilijk om naar de kust van de Noordzee te komen. Maar ook minder ervaren migranten kwamen naar de Republiek om werk te zoeken. Zogeheten volkhouders speelden op de grote personeelsbehoefte van de V.O.C. en op de onwennigheid van deze nieuwkomers in door zich over de migranten te ontfermen. Ze boden hun onderdak, eten, drinken en vertier op krediet. Op het moment dat de migranten diep in de schulden stonden, hadden zij geen andere keus dan aan te monsteren. De V.O.C. was maar weinig gesteld op deze onervaren werknemers, maar de volkhouders wisten de compagnie te misleiden door bij de keuring ervaren zeelieden en soldaten voor hen in te laten vallen. Bij vertrek bleven deze ervaren toneelspelers thuis en werden de onervaren migranten met het schip meegestuurd.

Leven aan boord

Tijdens het werk en verblijf aan boord van de schepen van de V.O.C. lijkt weinig onderscheid te zijn gemaakt tussen de verschillende Europese zeelieden. Duitsers en Scandinaviërs werkten zij aan zij met Nederlanders en hadden gelijke mogelijkheden om carrière te maken. Aan boord werden de Europese zeevarenden verdeeld in groepen die gezamenlijk hun eten ontvingen (zogeheten bakken) en wacht moesten lopen (ingedeeld in kwartieren). Bij deze verdeling was het beroep of de functie van opvarenden belangrijker dan herkomst of etniciteit. Dit ging niet op voor de Aziatische zeelieden, die in Azië aan de Europese bemanningen werden toegevoegd. Europeanen en Aziaten leefden aan boord in dichte nabijheid van elkaar en verrichtten voor een groot deel hetzelfde werk. Toch hadden zij elk hun eigen leidinggevenden en soms zelfs hun eigen kok. Toen Aziatische zeelieden in de tweede helft van de 18e eeuw door de inzet op de retourreizen ook naar Europa voeren, werden zij tijdens hun verblijf in de Republiek gehuisvest in een aparte omgeving op de werf in Amsterdam.

Gevolgen multiculturele bemanning

De aanwezigheid van zoveel verschillende groepen opvarenden aan boord van de V.O.C.-schepen was niet echt een belangrijke oorzaak van conflicten en onderlinge spanningen. Daarvoor waren de lange duur van een reis, de afzondering op zee en de harde behandeling van het volk verantwoordelijk. Het multiculturele karakter van de bemanning lijkt de V.O.C. weinig te hebben gehinderd in haar activiteiten. De compagnie hield gedurende de twee eeuwen van haar bestaan dan ook vast aan het gebruik van internationale en zelfs interculturele werving van personeel in Europa en Azië. Hieraan kwam een einde met de opheffing van de V.O.C. door oorlog en financieel faillissement aan het einde van de 18e eeuw.

Aanmonstering in Europa

In de Republiek werden zeelieden en soldaten voor de V.O.C. op vaste wervingsdagen aangenomen. Door de vele handelsverbindingen tussen de Republiek en de rest van Europa was het voor ervaren buitenlandse zeelieden niet moeilijk om naar de kust van de Noordzee te komen. Maar ook minder ervaren migranten kwamen naar de Republiek om werk te zoeken. Zogeheten volkhouders speelden op de grote personeelsbehoefte van de V.O.C. en op de onwennigheid van deze nieuwkomers in door zich over de migranten te ontfermen. Ze boden hun onderdak, eten, drinken en vertier op krediet. Op het moment dat de migranten diep in de schulden stonden, hadden zij geen andere keus dan aan te monsteren. De V.O.C. was maar weinig gesteld op deze onervaren werknemers, maar de volkhouders wisten de compagnie te misleiden door bij de keuring ervaren zeelieden en soldaten voor hen in te laten vallen. Bij vertrek bleven deze ervaren toneelspelers thuis en werden de onervaren migranten met het schip meegestuurd.

Leven aan boord

Tijdens het werk en verblijf aan boord van de schepen van de V.O.C. lijkt weinig onderscheid te zijn gemaakt tussen de verschillende Europese zeelieden. Duitsers en Scandinaviërs werkten zij aan zij met Nederlanders en hadden gelijke mogelijkheden om carrière te maken. Aan boord werden de Europese zeevarenden verdeeld in groepen die gezamenlijk hun eten ontvingen (zogeheten bakken) en wacht moesten lopen (ingedeeld in kwartieren). Bij deze verdeling was het beroep of de functie van opvarenden belangrijker dan herkomst of etniciteit. 

Het vermengen van Europese opvarenden betekende niet dat het onderlinge onderscheid nooit werd opgemerkt of geen rol speelde. Door een toenemende behoefte aan personeel werd de V.O.C.  in de loop van de 18e eeuw gedwongen om nog meer buitenlandse zeelieden en soldaten te laten aanmonsteren. Door tijdgenoten werd dit gezien als oorzaak voor een verslechtering in de kwaliteit van het personeel en als reden voor het verval van de compagnie. Een interessant voorval in dit opzicht is de muiterij aan boord van de Nijenburg onderweg naar Azië in 1763. Een aantal, voornamelijk Duitse zeelieden, kwam destijds in opstand. Ontevreden over de harde behandeling, het onderdrukken van (rooms-katholieke) religieuze uitingen en hun onvrijwillige aanmonstering bij de V.O.C. keerden zij zich tegen de voornamelijk Nederlandse (onder)officieren. In de Republiek bleef de muiterij niet onopgemerkt en gaf zij zelfs aanleiding tot expliciet anti-Duitse rijmelarijen. Eén liedje bezong de bemanning van de Nijenburg op een weinig positieve manier: ‘Van Duytzers Mof en Poep bemand; Zag men het yver vuur ontbranden; Van menig snoode Dwingeland: Zij zaem gerot met groote hoopen; Hebben met ysselijk geweld; Het schip zoo dadelijk afgeloopen; Zo als ons de Courant vermeld.’

Gevolgen multiculturele bemanning

De aanwezigheid van zoveel verschillende groepen opvarenden aan boord van de V.O.C.-schepen was niet echt een belangrijke oorzaak van conflicten en onderlinge spanningen. Daarvoor waren de lange duur van een reis, de afzondering op zee en de harde behandeling van het volk verantwoordelijk. Het multiculturele karakter van de bemanning lijkt de V.O.C. weinig te hebben gehinderd in haar activiteiten. De compagnie hield gedurende de twee eeuwen van haar bestaan dan ook vast aan het gebruik van internationale en zelfs interculturele werving van personeel in Europa en Azië. Hieraan kwam een einde met de opheffing van de V.O.C. door oorlog en financieel failissement aan het einde